ZAS Palfijn neemt eerste röntgenzaal ter wereld van nieuwe generatie in gebruik
Minder röntgenstralen voor patiënten door artificiële intelligentie

Als eerste ziekenhuis ter wereld heeft ZAS Palfijn een röntgenzaal van de nieuwste generatie in gebruik genomen. Leverancier Siemens Healthineers, wereldmarktleider op dit vlak, koos voor het Antwerpse ziekenhuis om de technologie met artificiële intelligentie (AI) te installeren.
De artificiële intelligentie lijnt het te onderzoeken lichaamsdeel uiterst precies af en zorgt voor een optimale positionering. Daardoor krijgt de patiënt minder röntgenstralen dan met de bestaande toestellen. De gemaakte beelden zijn hierdoor beter vergelijkbaar met eerdere onderzoeken en met beelden van andere patiënten.
Investering van ruim 1 miljoen euro
De voorbije maanden vernieuwde ZAS Palfijn zijn drie röntgenzalen. Het gaat om een investering van ruim een miljoen euro.
Dr. Jens De Cock, radioloog ZAS Palfijn:
“Dat de wereldwijde marktleider in fluoroscopiesystemen (*, zie verder) ons de primeur geeft van zijn nieuwste technologie, is een grote blijk van vertrouwen die we graag inzetten voor onze patiënten. Met de ‘Luminos Q.Namix R’ kunnen we betere beelden maken, en zorgen we ervoor dat de patiënten minder röntgenstralen krijgen tijdens het onderzoek. Dankzij de ingebouwde AI zijn de gemaakte beelden ook heel consistent. Daarnaast verkleint dit toestel ook de kans op foutieve opnames en bijgevolg verkeerde interpretaties van de beelden. Jaarlijks voeren we in ZAS Palfijn 40.000 onderzoeken uit met röntgenbeelden. Voor een deel daarvan gaan we deze nieuwe technologie gebruiken.”
Voorzitter Els van Doesburg:
“Met deze innovatieve röntgentoestellen pionieren we bij ZAS Palfijn. We zijn vereerd dat we het eerste fluoroscopietoestel met artificiële intelligentie in huis hebben. Met deze nieuwe mogelijkheden verbeteren en verfijnen we onze dienstverlening voor de Antwerpenaar."
Toestel stelt dosis röntgenstralen af op figuur patiënt
Mede dankzij de AI in het toestel kan de dosis röntgenstralen voor de patiënt zo laag mogelijk gehouden worden. Lichaamsdelen die geen meerwaarde bieden voor de diagnose krijgen geen onnodige stralen.
Technoloog (= verpleegkundige die het toestel bedient) Asma Chilah van ZAS Palfijn:
“Het AI-algoritme detecteert eerst het te onderzoeken lichaamsdeel, zoals de wervelkolom, de borstkas of het volledige been. Op basis van de lichaamsbouw van de patiënt en de leeftijd bepalen de technoloog en de software vervolgens de juiste instellingen. Daarbij krijgt alleen de exacte zone die nodig is voor de beeldvorming nog röntgenstralen. Bij oudere systemen hing de positionering vaak af van de ervaring van de verpleegkundige die het toestel instelde. Het nieuwe toestel is ook makkelijker in gebruik, waardoor de verpleegkundige meer tijd heeft voor de patiënt.”
Ook minder röntgenstralen door betere positionering met ingebouwde camera
Door een ingebouwde camera in het nieuwe toestel is het mogelijk om de patiënt te positioneren zonder hem of haar onnodig bloot te stellen aan röntgenstralen. Bij oudere röntgentoestellen kreeg de patiënt vaak al stralen om de juiste positie te bepalen.
Het toestel zal nog uitgebreid worden met een lichtplaat die van kleur verandert. Dit creëert een aangenamere sfeer en leidt de patiënt af, wat zeker bij kinderen de angst voor het onderzoek vermindert.
(*) Fluoroscopie: bewegende beelden in twee dimensies
Het nieuwe fluoroscopietoestel in ZAS Palfijn is in eerste instantie ontwikkeld voor dynamische onderzoeken. Deze techniek wordt o.a. gebruikt bij onderzoeken van het spijsverteringskanaal (bv. maag-darmproblemen, slikproblemen).
Zoals bij een film met meerdere beelden per seconde worden bij fluoroscopie meerdere röntgenbeelden na elkaar getoond. Er wordt als het ware een filmpje gemaakt van de binnenkant van de patiënt.
Positionering van de patiënt voor de RX-opname met de Luminos Q.Namix R in ZAS Palfijn. (Foto: ZAS / Dirk Kerstens)
Overzicht van de Luminos Q.Namix R in ZAS Palfijn: zowel op de tafel als op het gekantelde bucky wandstatief kunnen er opnames gemaakt worden. De buis aan de tafel wordt gebruikt voor de opnames op de tafel. De buis aan de plafondophanging wordt gebruikt voor opnames op het wandstatief of voor opnames van patiënten in bed of rolstoel. (Foto: ZAS / Dirk Kerstens)
Luminos Q.Namix R met buis aan de tafel in ZAS Palfijn. Op deze tafel kunnen er ook dynamische opnames gemaakt worden voor bv. slikfuncties. (Foto: ZAS / Dirk Kerstens)
Dr. Jens De Cock, radioloog in ZAS Palfijn. (Foto: ZAS / Dirk Kerstens)
De buis op de plafondohanging met bijhorende gekanteld wandstatief. De buis aan de plafondophanging wordt gebruikt voor opnames op het wandstatief of voor opnames van patiënten in bed of rolstoel. (Foto: ZAS / Dirk Kerstens)
De patiënt wordt gepositioneerd op de tafel. Het witte lichtveld is een LED licht die visueel de zone weergeeft die uiteindelijk zal bestraald worden. X-stralen zijn immers niet zichtbaar met het blote oog. Het witte lichtveld geeft een visualisatie weer vóór er straling gegeven wordt. (Foto: ZAS / Dirk Kerstens)
Het witte lichtveld is een LED-licht dat visueel de zone weergeeft die uiteindelijk zal bestraald worden. X-stralen zijn immers niet zichtbaar met het blote oog. Het witte lichtveld geeft een visualisatie weer vóór er straling gegeven wordt. Dankzij de camera is er een live beeld zichtbaar van de patiënt (incl. witte lichtveld) op de monitor in de controleruimte. De technologe kan ook vanuit de controleruimte het te bestralen gebied aanpassen. Zij kan dus vanuit de controleruimte het witte lichtveld groter of kleiner maken, zodat er geen onnodig weefsel bestraald wordt. (Foto: ZAS / Dirk Kerstens)


